The Song of Sak and Sok - Sak-Sok bayete
This translation of the ancient Tatar legend Sak-Sok aims to capture the haunting beauty and emotional weight of the original, weaving its imagery and sorrow into a flowing, poetic form. The tale of Sak and Sok, steeped in longing and regret, resonates as a timeless lament of love, loss, and fate (Masguda Shamsutdinova)
A tale of Sak and Sok, a mournful lay,
Not sung with tunes, but in its own sad way.
Our mother waits, scattering seeds with care,
Hoping we’ll return, though we’re no longer there.
No fairy tale this, but truth’s bitter sting,
Curses of old would swiftly take wing.
Even now, her curse reveals its might,
For those who know not kindness dwell in night.
No mortal soul finds joy that lasts,
As children, we chanted this tale from the past.
In madrasas, where books line every shelf,
The tale of Sak and Sok sings of itself.
Through glass doors, their voices softly creep,
By river reeds, their echoes haunt the deep.
In midnight woods, their calls resound afar,
While birds bear berries from fields to the stars.
Our mother cursed us in her anguished cry,
Set the samovar, poured tea, and let it fly.
When she cursed, we became Sak and Sok,
Learning life’s lessons from this fleeting shock.
Father forged arrows, his iron to mend,
Mother’s curse fell, for want brought no end.
My white robe I wore, unstained, ever true,
I flew away, no farewell bid to you.
To the woods I went, where berries ripen red,
Mother weeps, her heart by memory led.
I climbed the branches, gazed far and near,
Cursed my two babes, though they were so dear.
The berries I gathered, half left behind,
Of my two children, none could I find.
Into the forest, where berries grow sweet,
Mother mourns, her thoughts and sorrow meet.
The cloth I spread, now vanished, gone astray,
My two dear children, lost to night and day.
Two twin boys, by God’s will bestowed,
Yet cursed to wander, their fate sorrow-sowed.
We played by waters, we dove and we roamed,
Lingered in orchards, far from our home.
One day we strayed, no trace to be found,
Mother’s heart broke, her curse tightly bound.
She cursed us, Father, did you know?
We passed your roof, in shadows below.
At six, we played beneath the sun’s bright gleam,
At seven, Sak and Sok became our dream.
We fought for arrows, for iron we vied,
Mother’s curse fell, for want we decried.
In dark woods, the bear’s low growl is heard,
Mother regrets the curse she once conferred.
Her words became our fate, our destined track,
Born to this path, no turning back.
To fields I went, where berries bloom and fall,
Mother weeps, her memories recall.
Your dough, dear Mother, is baked and done,
You think of us when the day is gone.
You pray, you read, your sacred rites unfold,
Watching the birds, their wings of gold.
In the stable, paired horses stand in wait,
Her curse cracked wings, sealing our fate.
I left with no apple, no farewell to say,
“Don’t weep, dear Mother, your curse sent us away.”
To fields I went, to reap beneath the sky,
God’s will ordained this path we can’t deny.
We thought one year would bring us home again,
But hope dissolved, like whispers in the rain.
Her curse made us Sak and Sok, forlorn,
From this world’s trials, wisdom we’ve torn.
My white robe stays pure, unmarred by time,
I flew away, no farewell in my rhyme.
To woods I went, where berries brightly glow,
Mother weeps, her heart in endless woe.
I climbed the boughs, looked far and wide,
Cursed my two babes, though love never died.
I spun soft cotton, let it soar on the breeze,
Cursed my two children, my heart’s own pleas.
Our mother’s curse, so tender yet so grim,
Blinds us to the world, its light grown dim.
In madrasas, through glass doors’ gentle creak,
Hear Sak and Sok, their voices softly speak.
By river reeds, where moonlit waters sway,
In midnight woods, their song won’t fade away.
This bait was recorded by Masguda Shamsutdinova in Orenburg oblast, Sakmar region, village Tatarskaya Karfgala
Мәдрәсәләрдә китап киштәсе, Сак белән Сокның бәетен ишетәсе.
Мәдрәсәләрдә пыяла ишек, Сак белән Сокның тавышын ишет.
Су буйларында диңгез камышы, төн урманында Сак-Сок тавышы.
Кошлар ташыйдыр җимнәр басудан, әнкәй каргады безне ачудан.
Самовар куйды чәйләр эчерде, эчеп бетергәч каргап очырды.
Әнкәй каргагач Сак-Сок булдык без, бу дөньялардан гыйбрәт алдык без.
Әткәй кыйнады тимер ук өчен, әнкәй каргады бигерәк юк өчен.
Аклы күлмәгем һич тә кимәдем, очып киткәндә сау бул димәдем.
Бардым урманга җиләкләр пешкәч, әнкәй йылыйдыр исенә төшкәч.
Мендем ботакка, бактым як-якка, ике баламны каргадым юкка.
Җыйган җиләгем калды яртысы, ике баламдин калмады берсе.
Кердем урманга, җиләк пешкәчтен, әнкәй йылыйдыр исенә төшкәнчетен.
Җәйгән җәймәмнең калмады берсе, ике баламның калмады берсе.
Ике игез ир бала берәүгә биргән Алла,
Бәхетсез булган алар, гомергә хәсрәт күргән.
Икәүләп уйнар идек, суларга чумар идек,
Күп вакыт өйгә кайтмый бакчада кунар идек.
Бер вакыт кайтмаганда, эзләп тә тапмаганда,
Каргады безне әнкәй күңеле тартмаганда.
Әнкәй каргады, әткәй, белдеңме, түреңнән уздык, әткәй, күрдеңме?
Алты яшьләрдә уйнап йөрдек без, җиде яшьләрдә Сак-Сок булдык без.
Үзебез сугыштык тимер ук өчен, әнкәй каргады бигерәк юк өчен.
Карурманнарда аю үкерә, ник каргадым дип әнкәй үкенә.
Төшкәндер безгә әнкәй каргышы, үзебез туганча тәкъдир язмышы.
Бардым басуга йеләкләр пешкәч, әнкәй йылыйдыр исенә төшкәч.
Әнкәй, тукмачың асыл пешкәндер, без чыгып киткәч исеңә төшкәндер.
Тәһәрат алырсың, китап укырсың, кошлар үткәндә карап калырсың.
Яңа абзарда җигелгән пар ат, әнкәй каргагач ярылды канат.
Өйдән чыкканда алма алмадым, йыглама, әнкәй, үзең каргадың.
Бардым басуга, урак урырга, Ходай язгандыр шулай булырга.
Бер ел тулганчы кайтам дип йөрдек, бер ел тулгачтын өметне өздек.
Әнкәй каргагач Сак-Сок булдык без, бу дөньялардан гыйбрәт алдык без.
Аклы күлмәгем һич тә кимәдем, очып киткәндә сау бул димәдем.
Бардым урманга җиләкләр пешкәч, әнкәй елыйдыр исенә төшкәч.
Мендем ботакка, бактым як-якка, ике баламны каргадым юкка.
Мамык эшләпәм җилгә очырдым, ике баламны каргап очырдым.
Каргады безне газиз әнкәбез, якты дөньяны күрми үтәбез.
Мәдрәсәләрдә пыяла ишек, Сак белән Сокның тавышын ишет.
Су буйларында диңгез камышы, төн урманында Сак-Сок тавышы.
|